Nơi trú ngụ bí ẩn của các vị thần chết Maya và “Trinh nữ Pha lê”
Nằm ở trung tâm quốc gia Belize, sâu trong
rừng rậm, có một hang động bí ẩn mà mỗi khi nói đến đều làm chúng ta
liên tưởng đến ngay bộ phim Indiana Jones. Bên trong hang là các đồ tạo
tác cũng như nhiều bộ xương người còn sót lại, một trong số đó được gọi
với tên “Trinh nữ Pha lê.”
Nơi này được gọi là Actun Tunichil Muknal (viết tắt là ATM), dịch
theo nghĩa đen là “Hang động của Lăng mộ Pha lê.” Người dân địa phương
đôi khi nhắc đến nó với tên Xibalba (có nghĩa là địa ngục theo tiếng
Maya). Đây là một ngôi đền cổ xưa của người Maya chứa đựng hàng ngàn bí
mật – những bí mật thu hút hàng ngàn người đến tham quan mỗi năm.Hiện vẫn chưa rõ tại sao lại có những bộ xương người trong hang động, mặc dù nhiều người tin rằng chúng là một phần của tục hiến tế người, có lẽ để thỏa mãn thần mưa Chac hoặc những vị thần dưới địa ngục. Tuy nhiên, có những giả thuyết rằng họ là những người bị gán là phù thủy (có lẽ do mắc phải những căn bệnh về tinh thần và thể chất), với thân thể không được chôn cất để linh hồn của họ luôn bị giam cầm trong hang động.
Bộ xương của người nhỏ tuổi nhất là của đứa trẻ một tuổi. Có những trẻ em khác được chôn trong hang, với độ tuổi từ một đến ba. Một số được đặt vào các vết nứt trên vách hang, trong khi một số khác nằm trong những khoang hẹp bên cạnh. Một số bộ xương là của trẻ em khoảng từ bảy tuổi đến tuổi thiếu niên dường như bị giết trong tư thế trói chặt.
 |
| Hang động Trinh nữ Pha lê |
Giữa những bộ xương của các nạn nhân trẻ tuổi mà hộp sọ còn nguyên vẹn, có dấu hiệu của hiện tượng “nắn sọ” (biến dạng hộp sọ) khiến cho hộp sọ có hình dạng kéo dài ra, làm chúng trong có vẻ như thuộc về một thế giới khác.
Những bộ xương còn lại bên trong hang Actun Tunichil Muknal đều có vẻ lấp lánh kỳ quái khác thường. Đó là do quá trình vôi hóa trong hang, nên các bộ xương bị “hồ cứng” xuống sàn bởi các-bô-nát canxi. Một minh họa cho quá trình này làm cho nơi đây trở nên nổi tiếng, đó là “Trinh nữ Pha lê”.
Bộ xương được gọi tên là “Trinh nữ Pha lê” bởi vì nó bị vôi hóa toàn bộ và lấp lánh ánh sáng như pha lê. Bộ xương này thường được cho là của một thiếu nữ mười tám tuổi, nhưng hiện nay được cho là thật sự thuộc về một nam thiếu niên, mặc dù vậy tên gọi “Trinh nữ Pha lê” vẫn được giữ nguyên.
Bất kể giới tính của chủ nhân bộ xương, các nhà khoa học đều đồng ý rằng “Trinh nữ Pha lê” bị sát hại bằng một cách đặc biệt hung bạo. Bởi vì tư thế kỳ lạ và hai đốt sống bị nghiền nát, các nhà nghiên cứu tin rằng “Trinh nữ Pha lê” – sau khi bị giết – đã được ném hoặc hất xuống mặt đất, và chưa hề dịch chuyển trong ít nhất 1.100 năm.
“Trinh nữ Pha lê” chỉ là một trong 14 bộ xương được tìm thấy, nhưng là bộ duy nhất còn nguyên vẹn. Bốn trong số những ca hiến tế là trẻ nhỏ từ một đến ba tuổi, có một trẻ bảy tuổi, một thiếu niên mười lằm tuổi, một người hai mươi tuổi và còn lại là người trưởng thành từ ba mươi đến bốn mươi lăm tuổi.
Những vật khác được tìm thấy có gốm sứ và đồ đất sét, một số được đánh dấu bằng các “lỗ tử thần” để các linh hồn thoát ra. Một đồ vật được biết với tên “Bình con khỉ” là một trong số bốn cái thuộc loại này trên toàn vùng Trung Mỹ.
Bởi vì sự tách biệt và quá trình vôi hóa của hang, nên hầu hết các di vật đều được bảo quản như ban đầu vì rất ít thứ được lấy ra khỏi hang từ khi được phát hiện. Món đồ gốm được tìm thấy có niên đại từ 700 đến 900 năm sau công nguyên, và nó dường như có cùng niên đại với những thi thể bị hiến tế.
Actun Tunichil Muknal được thám hiểm lần đầu vào năm 1989, đã cho chúng ta một sự hình dung thoáng qua về cuộc sống người Maya khi nền văn hóa của họ ở đỉnh cao. Đây cũng là một trong những hang động được bảo tồn tốt nhất thế giới về thời kỳ lịch sử này.
Theo truyền thống, Hang động Pha lê được tin là lối dẫn vào địa ngục, với một vết nứt sâu vào lòng đất mà được lấp đầy bởi những dòng sông máu và bò cạp. Đây là nơi ở của các vị thần chết của người Maya, cung điện ngầm dưới lòng đất của “Chúa tể Xibalba.”
Chúng được ám chỉ đến như là ma quỷ, có tên gọi như “Quỷ Đâm” và “Quyền trượng Đầu lâu”, và mười hai vị chúa tể sẽ mang đến một loạt các trạng thái cho con người như bệnh tật, đau đớn và sợ hãi.
